69 SSIFF. Zinemaldia: Txakurraren boterea

 

 

Galde 35 negua 2022 invierno. Sabiñe Zurutuza.-

28 urte pasatu dira Oscar saria eta Urrezko Palma irabazi zituen Jane Campion-en The Piano lana kaleratu zutenetik, baina horren oihartzunak entzun ditzakezu The Power of the Dog bere film berrian. Berriz ere, Campion-ek Zeelanda Berriko naturan filmatutako garaiko drama egin du. Berriz ere, gizon krudela, gizon sentikorra eta horietako batekin ezkontzen den ama ezkongabea aurkezten ditu. Baina Campion-en lan ezagunenarekin antzekotasun ugari baditu ere, The Power of the Dog ilunagoa, arraroagoa eta zoragarriagoa da.

Lotura emozional maltzurrean harrapatuta dauden Montanako bi anaia abeltzain ezberdinen inguruan datzan Thomas Savage idazlearen eleberria egokitu du Jane Campion-ek. Phil Burbank-en (Benedict Cumberbatch) istorioa kontatzen du: basatia eta bihozgabea bezain karismatikoa den tipoa, eta zeharo autonomoa bezain alfa matxo krudela den abeltzaina. 1925. urtea da eta mundu modernoa agertzen ari da, baita Burbank anaiek dekadentetzat baina zeharkaezintzat jotako gotorlekuan ere. Autoak azkenean familiaren arrantxora iristen direnean, Philek ezin izango du jarraitu heroiaren kaparen atzean ezkutatzen, eta izaki basatia bihurtuko da, beste garai batetik etorri izan balitz bezala, bertatik oraindik dabiltzan indiarren maila berean. Gotorlekua zeharkaezina ez bazen, Philen maskulinotasuna ere ez da zeharkaezina izango; izan ere, bere anaia Georgeren (Jessie Piemons) emaztearen iritsiera mehatxua irudituko zaio.

Hasieratik, deigarriak dira pertsonaien ñabardurak eta denboraren zein tokiaren xehetasunak. Zeelanda Berriak modu zoragarrian ordezkatzen du Montana (filma Covid-aren aurretik hasi ziren filmatzen eta, gero, lau hilabetez eten zuten, berriz hasi arte), eta deigarriena ia usaindu ditzakezun eraikinen, jantokien eta tabernen itxura eta sentsazio etxekoia; aberatsek ekialdetik ekartzen hasi eta gelditzen diren zaldi-garraioekin eta gurdiekin hain bortizki talka egiten duten autoak; zibilizazioak bide batetik ziztu bizian aurrera egiten duenaren eta, bestean, antzinako ohiturek aurrera egiten dutenaren sentsazioa dira. 1920ko Hamarkada Zoriontsuak erronka latza botatzen die mendebaldeko ohiturara atxikitzeko bultzadei eta abeltzainen ohiturei.

Georgek Rose Gordon-ekin (Kirsten Dunst) ezkonduko dela aditzera emango du. Hori emakume isila da, eta bertakoek «alargun suizidaren» ezizen maltzurra jarri diote. Orain, hotela zuzentzen du eta seme bat du, Peter (KodiSmit-McPhee), behar bezalako oinarririk gabeko urratsak etengabe ematen dituen mutil baldarra. Piztutako Philek zuzenduta, hiriko gizon zakarrek iseka egiten diote erruki gabe.

Philek erreprimitutako frustrazioa eta amorrua gero eta deigarriagoak dira. Zer gertatzen zaio? Zergatik erantzuten du hain bortizki intimitatearen ideiaren aurrean? Zergatik da hain hezigabea, batzuetan, hain azkarra den gizona? Eta nola nahiko luke benetan bere feudo txikiak funtzionatzea? Gaztea bere babespean hartzen duen une batean, Philek ohartarazten dio: «Ez utzi amari zu maritxu bat bihurtzen».

Cumberbatchek zeharo eztabaidagarria den gizonaren erretratu fina margotzen du, Philen haserre eta erresumin guztia begirada bakoitzean, irribarre oker bakoitzean edo hitz burlari bakoitzean botata. Irakiten ari den gorroto guztia edozer unetan indarkeria bihurtu ahal izango balitz bezala sentitzen da. Nolanahi ere, Cumberbatchen emankizun liluragarriak erakusten ez duena Philen suminduraren iturria da. Zergatik jarraitzen du George estutzen eta zirikatzen? Zergatik ezin du gozatu, bere lanean hain trebea izanda? Labur esanda, zein da tipo horren arazoa?

Traman abiadura hartu ordez, Campion-ek beldurgarria dirudien munduan barneratzen du ikuslea. Hasieran western epikoa izan litekeena, melodrama gotiko malenkoniatsua bihurtzen da eta, bertan, harremanak aldatu egiten dira, eta luze lurperatutako sekretuak azaleratu egiten dira.

Jane Campion-en azken filma konbustio mantsoko melodrama gotikoa da, eta Benedict Cumberbatchen antzezpen bikainenetako bat aurkezten du. Asmo handiko lana, bizia eta arnasgarria; gogoan gelditzen den filma, sentimendu-nahasketa pizten duena eta angelu ezberdinetatik aztertzeko gogoa eragiten duena. Ez dago, gaur egun, arreta hori eska dezaketen film ugari.

Categorized | Cultura

Un mundo en cambio, Iñaki Gabilondo. STM | Galde

UCRANIA

Protagonistas

Juan Gutiérrez
Cristina Monge
Pedro Arrojo Agudo
Iñaki Gabilondo
Ana Valdivia
Dora María Téllez
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Encaramado a la valla de Ceuta
Antonio Sempere
"Lemoniz", Mikel Alonso
Txema García
Cientificos-Volcán
La Palma 2021
Inmigrantes rescatados por salvamento marítimo
“JAZZ for TWO”, José Horna
Sebastião Salgado
"El mal del país" José Blanco
"El instante decisivo" Iñaki Andrés
Txema García
Sueños Rotos
República del Alto Karabakh —Artsakh—, 06/10/2020
"Mujeres del Karakorum", Mikel Alonso
Porteadoras
Sebastião Salgado
Eugenia Nobati, Argentina
La larga espera
Shushi (República del Alto Karabakh —Artsakh—, 08/10/2020)
"Homenage a Marcel Proust" Marisa Gutierrez Cabriada
Refugiados sirios: Mujer cocinando
Txema García
Zutik dirauena
Shushi (Karabakh Garaiko errepublika —Artsakh—, 2020/10/08)
Fotografía de José Horna
Txema García
Alfredo Sabat, Argentina
Debekatutako armak
Shushi (Karabakh Garaiko errepublika —Artsakh—, 2020/19/08).
Bonill, Ecuador
Irene Singer, Argentina
Abrazo. Luna a Abdou
Playa del Tarajal, Ceuta
“LIKE”. Eduardo Nave
"El instante decisivo" Iñaki Andrés
Fotografía de José Horna
Sebastião Salgado
"El origen del mundo" José Blanco
Metro de París
Jose Horna.
“LIKE”. Eduardo Nave
Canción de París
Jose Horna.
“JAZZ for TWO”, José Horna
Txema García
Sebastião Salgado
"Mujeres del Karakorum", Mikel Alonso
"Homenaje a Federico García Lorca" Marisa Gutierrez Cabriada

Autores