Inaki Irazabalbeitia Fernández. Doctor en Ciencias Químicas. Divulgador Científico. Académico correspondiente de Euskaltzaindia. Militante de la normalización del Euskara. Exdirector de la Universidad Vasca de Verano (UEU) y Elhuyar. Militante de Aralar; concejal en Tolosa y responsable de relaciones exteriores de Aralar.
Ockhamen Labana: Jan kontuez eta apetituaz
Galde 46, Udazkena 2024 Otoño. Inaki Irazabalbeitia.- Duela 35 bat urte AEBetara lehen eta atzen aldiz joan nintzenean, kalean zebilen pertsona obeso-kopuru handiaz gainera, beste gauza batek harritu ninduen Europatik hara gerturatuta: supermerkatuetan zegoen esne-mota eskaintza izugarri bariatuak. Arasa-lerroa luzeak mota guztietako esnez hornituta! Nekeza gertatzen zitzaidan esne-klase horien guztien artean esne-esnea aurkitzea. Izan ere, […] Continue Reading
Efimero betierekoa
Galde 46, Udazkena 2024 Otoño. Inaki Irazabalbeitia.- ‘Bizitza efimeroa’ izenburua ipini diote alkizarrek Koldobika Jauregi omentzeko urriaren 12an egingo duten ekitaldiari, Koldobikak atzen urte hauetan landutako ‘efimeroak’ izeneko obrei jarraiki. Bizitza efimeroa da zinez, are gehiago gazte joan zarenean, baina memoria luzea da zure komunitatean arrastoa laga duzunean. Continue Reading
Ockamen labana: Nolako osasun-sistema?
Galde 44, Udaberria 2024 Primavera. Inaki Irazabalbeitia.- Lerro hauek irakurlearen eskuetara iristeko unean 3 bat aste faltako dira EAEko legebiltzarrerako hauteskundeak gertatzeko. Ez dut dudarik Osakidetza eta gure osasun-sistema izango direla hauteskunde-kanpainako gai zentraletako bat. Izan ere, gure osasun-sistemaren ajeak agerikoak dira eta herritarren artean kezkarako lehen mailako motiboa da. Ez dira gutxi herritarren […] Continue Reading
Ockhamen labana: Metal alkalinoen sorginkeria
Galde 43, Negua 2024 Invierno. Inaki Irazabalbeitia.- Lerro hauen irakurleek gogoan izango dute, hain segur, nerabe garaian eskolan elementu kimikoen taula periodikoa izeneko bat azaldu ziela irakasleak. Garai hartan ikasitakoa lanbroan oso galduta ez dutenak, akordatuko dira taula horren itxura xelebre samarrez, izan ere, altuera desberdineko zutabeak zituen eta zutabe horietako bakoitzak izen ponpoxo […] Continue Reading
Karabakh Garaia harrika bota dugu
Galde 43, Negua 2024. Inaki Irazabalbeitia.- 2014ko maiatzean joan nintzen lehen aldiz Karabakh Garaira, Artsakh-era. Eurodiputatua nintzen artean. Aralar ordezkatuz Jon Inarritu, orduan Espainiako kongresuko kidea, Olga Perez Vitoria, nire parlamentu-laguntzailea eta hirurok joan ginen. Hain segur, Euskal Herritik Artsakh-era joandako lehen ordezkaritza izango ginen. Helburu argi bi genituen, egoera bertatik bertara ezagutzea eta gure […] Continue Reading
Ockhamen labana: Adimen artifizialaren atzen jostailua
Galde 39, negua 2023. Inaki Irazabalbeitia.- Txiolandia aztoratuta zebilen ChatGPT izeneko tresna batekin. Txioei jaramon eginez gero iraultza baten aurrean geunden; pertsonak-makina solasaldiak itzulipurdikatuko dituen teknologia jaioa zen. Izan ere, ChatGPT, adimen artifizialez dabilen chatbott bat da, hots, elkarrizketak egiteko errobota. Erantzunen maila, logika eta haria jarraitzeko gaitasuna harritu ditu usatu dutenak. Continue Reading
Ockhamen labana: Energiaz beste behin
Galde 38, udazkena 2022 otoño. Inaki Irazabalbeitia.- Gaur gosaldu dut Euskaldi irratian entzunez Norvegiako Statkraft multinazionalak parke eoliko handi pare bat jarri nahi dituela EAEn. Bata, Gipuzkoa, Araba eta Bizkaia arteko mugan eraikiko omen da, Aretxabaleta inguruan eta bestea Azpeitia, Zestoa eta Errezilgo parajeetan. Sustatzaileak Urkullu lehendakariarekin egon direla jakinarazi digute eta baita baita zenbat […] Continue Reading
Ockhamen labana: Osasun-kultura berriez
Galde 37, uda 2022. Inaki Irazabalbeitia.- Erliaz edo sendiaz ‘minbizia dik’ norbaitez esaten badigu, aldartea mikaztu egiten zaigu eta kezka sortu. Segun eta zein klase minbizi den heriotza ikusten dugu horizontean, mingarria sarritan. Datuek hori diote. Gizonezkoen artean heriotzaeragile nagusia da, % 27aren bueltan, eta emakumezkoen artean bigarren nagusiena, % 19 inguru, handiena zirkulazio-arazoak direlarik. […] Continue Reading
Elkarrizketa Lurdes Imazekin
Galde 36 – udaberria/2022. Lurdes Imaz elkarrizketatuko du Inaki Irazabalbeitiak. EHIGE elkartearen koordinatzaiea da. EHIGE Euskal Herriko ikasleen gurasoen konferderazioa da eta hezkuntza-sistema publikoan gizarte-agente inportanteena. Inaki Irazabalbeitia entrevista a Lurdes Imaz. Resumen en castellano. Continue Reading
Nimby
Galde 35 negua 2022 invierno. Inaki Irazabalbeitia.- Ingelesezko akronimo horretaz maiz akordatu naiz atzen egunotan. Sare sozialetan zein hedabideetan Eusko Jaurlaritza sustengatzen duten alderdik Legebiltzarrean bultzatzen ari diren figura juridiko baten karira sortu den hika-mika notizia izan da. Hain zuzen ere, Jaurlaritzak azpiegitura-mota batzuk interes orokorreko gisa izendatzeko gaitasuna izan nahi du. Horrelako […] Continue Reading
Elkarrizketa: Koldo Martinez, senador autonómico por Navarra
Galde 34, udazkena/2021/otoño. Koldo Martinez, senador autonómico por Navarra: Nací en Eskoriatza, de muy crío nos fuimos a vivir a Mondragón. A los 18, a Iruña a estudiar y soy médico. Eso se es para siempre. Intensivista. Hemezortzi urte nuela alfabetatu nintzen euskaraz. Y para entonces hablaba mejor inglés y francés que euskera. Defensor de […] Continue Reading
Ockhamen labana: Prozedura zientifikoen errepikagarritasunaz
Galde 34, udazkena/2021. Inaki Irazabalbeitia.- Duela lau urte Galderen 19. aleko atal honetan zientzialarien jardunean aipuek eta publikazioek duten garrantziaz eta eragiten duten presioaz idatzi nuen. Gaiari helduko diot berriz ere, hori bai, beste ertz batetik oratuko dio auziari, sinesgarritasunaren ikuspegitik, hain justu. Continue Reading
Ockhamen Labana: ‘Yenka dantzatuz…’
Galde 33 uda/2021. Inaki Irazabalbeitia.- Udaberri bukaerako Labanaren ekarpen hau Covid19 pandemiaren kudeaketan atentzioa erakarri didaten hainbat konturi dedikatzeko asmoa nuen. Pandemiaren tunelaren bukaerako argia itxuraz ikusten ari garen honetan, hainbat kezka zuekin konpartitzeko asmoa nuen. Alabaina, ustekabe batekin egin dut estropezu egunero prentsari ematen diodan errepasoan, eldiario.es-en, Esther Samper mediku dibulgatzaileak publikatzen duen piezarekin. […] Continue Reading
Elkarrizketa: Mikel Reparazekin solasean
Galde 32 udaberria/2021. Inaki Irazabalbeitia.- Aitortu behar dizut ‘Las grietas de América’ zure liburuaren liburuaren irakurketa oso atsegina gertatu zaidala. Zure kazetari-lan bikaina korrespontsal moduan ongi ezagutzen nuen. Asko estimatu izan dizut zure kronikak, baina banuen kezka liburua paraje amankomunetatik eta topikoetatik harantzago ez joatea. Ez da horrela, ezta hurrik eman ere! Continue Reading
Ockhamen labana: Botoia sakatzeak zer ingurugiro-eragin?
Galde 32 udaberria/2021. Inaki Irazabalbeitia.- Lerro hauek publikatzean Covid19 pandemiak urte bete pasatxo egingo du gure artean. Iaz, garai honetan, konfinaturik geunden bakoitza bere etxean, arratsaldeko zortzitako eguneroko balkoi-ekimenak bizi-bizi zeuden eta bi gertakari soziologikok biziki sendotu eta hazi ziren: Internet bidezko salmenta eta ikus-entzunezkoak kontsumitzeko plataformen harpidetzak. Bi-biak ez ziren jaio berriak, bazeramatzaten […] Continue Reading
Ockhamen labana. Gezurrak uste baino hanka luzeagoak
Galde 30, 2020/otoño. Inaki Irazabalbeitia.- Herritarrei informazio argia eta ulergarria helaraztea, gardentasunez jokatzea eta gizartearen zientzia jakintza emendatzea ezinbestekoak dira sasi-egiak eta gezur-erdiak borrokatzeko, baina argi dago ez direla aski. Zer beste? Chi lo sa! Continue Reading
Entrevista a María Eugenia Rodríguez Palop
Galde 29, uda/2020/verano. Inaki Irazabalbeitia entrevista a María Eugenia Rodríguez Palop, eurodiputada de Podemos.- La pandemia del COVID19 tiene una dimensión política muy evidente. El papel de la Unión Europea en la gestión de las consecuencias de la crisis, el impacto sobre el futuro de la Unión,… son parte de esa dimensión política. Para reflexionar […] Continue Reading
Pandemia, eskola eta teknologia
Galde 29, verano/2020/uda. Inaki Irazabalbeitia.- Bart lagun batzuk izan ditugu etxean afaltzen. Afal osteko solasak handik hara jo zuen. Erlea lorez lore dabilen maneran aritu ginen gu: gai batetik beste batera saltoan. Halako batean konfinamendu garaiko hezkuntzari heldu genion. Lagunei komentatu nien nola herriko ama batek udaletxera hots egin zigun konfinamenduaren erdian, umeak eskolak […] Continue Reading
Ockhamen Labana: Plastikoak? Ai ene, zer kaka!
Galde 27, negua/2020/. Inaki Irazabalbeitia.- Ingurugiro-eraginaren ikuspegitik beste kontzeptu bat sartu beharko genuke hemen: karbono-aztarna. Ahalegin handia egiten ari da atzen urteotan bioplastikoen alorrean. Abantaila nabarmena dute edozein landare baita lehengaia. Ez da prozesu erraza, baina merkaturako bidean daudeke lehen produktuak. Bioplastiko horiek hesi asko gainditu beharko dituzte merkatuan ohiko bihurtu baino lehen. Continue Reading
Elkarrizketa. Aitzpea Goenaga
Galde 26 udazkena/2019. Manu González eta Inaki Irazabalbeitia.- Aitzpea Goenagarekin Kristina Enea Fundazioaren egoitzan jarri genuen hitzordua iraileko arratsalde eguzkitsu batean. Beti bezain alai eta positibo agertu zitzaigun. Gure galderei ez zien iskin egin eta hori estimatu egiten diogu… Continue Reading
Ockhamen labana: Boto elektronikoa
(Galde 25, uda/2019/verano). Inaki Irazabalbeitia.- Boto elektronikoa: Teknologia nagusi den garai horretan zergatik ezin da usatu herritarrok botoa emateko? Boto elektronikoa, on-line botoa, boto telematikoa eta antzeko terminoak jaulkitzen dira. ‘Ez al dugu ba, telebankoa usatzen eta erosketak Interneten egiten?’ erantsi ohi da lehen galdera indartzeko asmotan. Continue Reading
Brexit-a ito-puntuan: ziria ala saria?
(Galde 25, uda/2019/verano). Maite Iturre.- Zalantza gutxi dago Europako politikak garai nahasiak bizi dituela. Erronka nagusien artean agintari europarren agenda monopolizatzen ari den Erresuma Batuaren irteera nagusitzen da. Theresa May Lehen Ministroak berriki dimisioa aurkeztu izanak ziurgabetasun osagai berri bat ekarri die Brexit-en inguruko gorabehera guztiei. Continue Reading
Entrevista a Iñaki Martinez de Luna
Galde 24, (udaberria/2019/primavera). Entrevista realizada por Inaki Irazabalbeitia.- Iñaki Martínez de Luna es una de las referencias más importantes de la sociolingüística vasca. Este vitoriano ha desarrollado la mayor parte de su carrera profesional como profesor en la Universidad del País Vasco. Anteriormente había trabajado para el EUSTAT. Ha sido impulsor y primer presidente del […] Continue Reading
Bigarren hanka sendotzeko unea
Galde 24, (udaberria/2019/primavera). Paul Bilbao Sarria.- Egoera gutxituan dagoen hizkuntza baten normalizazio-prozesua soziopolitikoa dela aldarrikatzen dugu gizarte eragileok. Horrekin esan nahi dugu ezen, hizkuntza-politikarik onenak, bere horretan, edota gizarte-atxikimendu sendoenak, bere horretan, ez dutela normalizazio osoa erdietsiko; hau da, bien arteko osagarritasuna beharrezkoa dela. Continue Reading
Mensajes, liderazgos y ecosistemas
Galde 24, udaberria/2019/primavera. Inaki Irazabalbeitia.- Hace un par de años, a principios de verano de 2017, cuando se publicaron los datos recogidos en la encuesta sobre uso del euskara se produjo un pequeño terremoto entre los euskaltzales. Los datos de uso no eran los esperados, no se correspondían al incremento del conocimiento. Continue Reading
Reseña del libro: Como si todo hubiera pasado de Iban Zaldua
Galde 24, udaberria/2019/primavera. Inaki Irazabalbeitia.- Esta obra es una colección de relatos sobre el conflicto vasco. Muy recomendable. Iban aborda la temática del conflicto desde diferentes ángulos y, como lector, te puedes sentir identificado algunas de las situaciones que los relatos describen. Es evidente que también te hacen reflexionar sobre lo ocurrido y sobre tu propia […] Continue Reading
Reseña: Estrategias para hacer frente a los delitos de odio por orientación sexual e identidad de género
Galde 24, udaberria/2019/primavera. Gaizka Villar.- ¿Es la vía legal la única forma de hacer frente a los delitos de odio por OSIG? Algo que las autoras cuestionan. Si la existencia de un marco legal que proteja a las personas LGTBI es necesaria y vital, otra cuestión distinta es si ésta sea la única vía de […] Continue Reading
Ockhamen labana: Terminator
Galde 24, udaberria/2019/primavera. Inaki Irazabalbeitia.- Berrogeita hamar bat estatutako 80tik gora erakunde mobilizatzen ari dira robot hiltzaileak gelditzeko: Stop Killer Robots, kanpaina hain justu. Mugimenduaren helburua da arma robotikoen garapean, ekoizpena eta erabilera debekatzea. Nik babesa eman diet, zeren zain zaude zu? Continue Reading
Ockhamen labana: Emakumeak eta zientzia gurean
(Galde 23, negua/2019). Inaki Irazabalbeitia.- Ikerbasque fundazioak Zientzia Euskadin 2018ko txostena aurkeztu du. 2017an gure komunitateko ekoizpen zientifikoa analizatzen da bertan hainbat ikuspegitatik. Emakumezkoek sisteman duten papera ere aztertzen da. Continue Reading
Ockhamen labana: Zartaginetik sura?
(Galde 21, 2018/udaberria). Inaki Irazabalbeitia. Ale honetako artikulua eskribitzera paratu naizenean dudak izan ditut gaiari buruz. Izan ere, martxoaren 8aren ostean hel nenkiokeen zientziaren munduan emakumeek pairatzen duten diskriminazioaz, hautsi behar duten kristalezko sabaiaz, nobel saridunen artean duten bazter-bazterreko tokiaz edo publikazio zientifikoen alorrean ere gizonezkoekiko duten desberdintasunaz. Continue Reading
Esperando a godot
(Galde 20 invierno/2018). Inaki Irazabalbeitia. El proceso catalán ha puesto en evidencia dos hechos, no por conocidos, desdeñables. Además de mostrar el autoritarismo y las raíces franquistas y reaccionarias del gobierno del Partido Popular y de una parte no baladí de la sociedad española, ha desnudado a una parte de la izquierda española que siendo […] Continue Reading
Ockhamen labana: Top Ten
(Galde 20 negua/2018). Inaki Irazabalbeitia. Urtearenak egitearekin batera ohikoa izaten da komunikabideek urte horretan bizitzaren alor desberdinetan pasatutako gertaera aipagarrienen bilketa egitea. Urteko 10 X inportanteenak/handienak/ikusienak eta antzekoak izan ohi da kontakizunaren titulua. Zientzia eta teknologiaren alorrean ere horrelako bildumak ikusi ohi ditugu, ez bakarrik egunkari eta kontsumoko komunikabideetan baita serioagotzat, jasoagotzat, jotzen diren agerkarietan […] Continue Reading
Estaturik gabeko nazioak eta komunikabideak
Galde 19 (uda/2017). Inaki Irazabalbeitia. Joan den irailaren 28an Europako Parlamentuaren Bruselako egoitzan ‘Stateless Nations and Media. Is a National Communication Agenda Possible?’ izeneko jardunaldia burutu zen. Jill Evans europarlamentario galesa,izan zen konferentziaren anfitrioia eta Centre Maurits Coppieters europar fundazioaren eta Ezkerraberri fundazioaren elkarlana izan zuen jardunaldia antolatzeko. Jardunaldian Euskal Herritik, Kortsikatik, Kataluniatik, Galiziatik eta […] Continue Reading
Ockhamen labana: Aipuez eta presioez
Galde 19 (uda/2017). Inaki Irazabalbeitia. 1980ko hamarkadaren lehen zatian Donostiako Kimika Fakultatean tesia egiten niharduela bibliografia kontsultatzea ohiko zeregina izaten zen. Batetik, zerorren ikerketa-esparruan egiten ziren aurreramenduak zaintzen zenituen. Bestetik esku artean zenuen arazoa konponbideren bat edo azalpenen bat norbaitek argi egin ote zion bilatzen zenuen. Chemical Abstracts izeneko aldizkaria jasotzen genuen, non kimikari […] Continue Reading
OCKHAMEN LABANA: Gizakion jatorria nahastuz doanean
(Galde 18, udaberria/2017). Inaki Irazabalbeitia. Egia esan gizakion jatorriaren eta eboluzioaren gaiak beti eman izan du sestrarako eta sesiorako tartea eta ez bakarrik Piltdowngo gizakiaren maularengatik edo neandertalen gaitasun kognitiboari buruzko kalapita ezagunarengatik. Gizakion eboluzioaren arbolaren adartza nola antolatu izan da beti eztabaidarako gai kutunetako bat antropologoen artean. Orain hizpidea emango dit, uhertuz baitoaz gure iturriak […] Continue Reading
Ockhamen labana: Pasa-hitzarenak egin du, ez horregatik tristatu
(Galde 17, negua/2016). Inaki Irazabalbeitia. Zenbat bider abertitu gaituzte gure tresna elektroniko guztiek, bitez segapoto, ordenagailu edo beste edozein, pasa-hitza segurua behar dutela, bestela, hackerrak eta traza txarreko beste hamaika gaizkile gure aparailuetan sartuko dira eta auskalo zer gaiztakeria-klase egingo diguten. Diru guztiak ostu, apika! Gauza bera bisitatzen ditugun webgunei buruz. Egia esan kalaka handia dagite. […] Continue Reading
Zipre bidegurutzean
(Galde 17, negua/2017). Inaki Irazabalbeitia. Mediterraneo ekialdeko irla hau birbateratzeko elkarrizketak egiten dihardute komunitate greko-zipretarraren eta turko-zipretarraren ordezkariak. Gorabeheratsuak gertatzen ari dira eta nazioarteko agente batzuek presa dute lehenbailehen emaitza batera ailega daitezen. Gaia konplexua da, erpin askotakoa. Nola ailegatu da egoera puntu horretaraino? Zipreren historiari erreparatuta entendi daiteke nola garai batean armonian bizi ziren […] Continue Reading
Daraprim pirimetamina da
(Galde 16, udazkena/2016). Inaki Irazabalbeitia Duela aste batzuk egunkarietan leitu ahal izan genuen nola Australiako ikasle batzuk botika oso garesti bat bi sosen kostuan lortu zutela sintetizatzea beren eskolako laborategian. Daraprim deritzo botikari. AEBetan 750 dolarretako kostua du gaixoarentzat; Sydneyko ikasleen 2 dolarretako kostuan produzitzea lortu dute. Pirimetaminaren egitura molekularra Zer da, bada, Daraprim delako […] Continue Reading
Ockhamen labana. Oinarrizko unitateen xarmaz
(Galde 15 – uda/2016). Inaki Irazabalbeitia. Gauzak eta objektuak neurtzeko unitateez eskolan ikasi nuenean gogoan dut nola metro, luzera neurtzeko oinarrizko unitatea, honela definitu ziguten: Ipar Polotik ekuatorera doan meridianoaren luzeraren hamar milioirena, hots, 1/10.000.000 distantzia hori. Imajinatu ezinezko irudia zen guretzat ume mokoentzat: nola neurtu distantzia hori? Parisko Pisuen eta Neurrien bulegoan zegoen platino/iridiozko barra […] Continue Reading
Nanozelulosa, iraultza berria?
(Galde 14, udaberria/2016). Inaki Irazabalbeitia. Tolosari paperaren hiria esaten zitzaion orain hamarkada batzuk. Oriaren aparrak eta kiratsa ezaugarri moduan. Garai horiek pasa dira. Egun Tolosako papergintza-sektorea ez dago jada paper-orea ekoizteari lotuta. Sunda eta bitsak amaitu dira. Historia da hori. Paperaren sektorea bizirik da, hala ere. Transformazioari edo makineria produzitzeari lotu zaio. Oriaren uraren kalitatea […] Continue Reading
Ockhamen labana. CRISPR
(Galde 13, negua/2016). Inaki Irazabalbeitia. Izan ere, CRISPR ez da hitza, sigla baizik: Clustered regularly-interspaced short palindromic repeat. Zer ezkutatzen duen ingelesezko esaldi entendigaitz horrek? Bada, besteak beste, gene-terapia erraztu eta merketu duen teknika. 2012an deskribitu zen lehen aldiz. Olioaren maneran zabaldu da. Apur bat exageraturik esan daiteke ingeniaritza genetikoan bazabiltza egunean ez zaudela CRISPR […] Continue Reading
Reseña: «Errores y horrores del españolismo lingüístico»
(Galde 13, negua/invierno/2016). Reseña realizada por Inaki Irazabalbeitia. Juan Carlos Moreno Cabrera es catedrático de Lingüística General. En esta su última obra publicada, denuncia y describe de una manera contundente la ideología del españolismo lingüístico predominante en el discurso mayoritario en el Estado Español, que se resume en que el castellano es una lengua más […] Continue Reading
Ockhamen labana. Joanes Leizarragarengandik Jauregi’tar Gabirelenganaino
(Galde 12 udazkena/2015). Inaki Irazabalbeitia. 2015. honetan hainbat jazoera gogoangarriren 40. urte hurrena da: Franco hil zenekoa, saharauien patu malapartatua markatu zuen Ibilaldi Berdearena edo traiektoria bikaina izan duen Donostiako Kimika Fakultatearen sorrerarena. Nire ikuspegi pertsonaletik Altzako Don Boscoko eraikin trakets haietan bidea egiten hasitako fakultateak garrantzia edo gertutasun handiagoa du. Estudiante garaiko oroimen goxo haietaz […] Continue Reading
Ockhamen labana. Itsasoa bete energia
(Galde 11, negua/2015). Inaki Irazabalbeitia. Testu-inguru horretan itsasoen energia hizpide izatea, ariketa teoriko interesgarria izan daitekeela pentsa lezake Urliak, praktikotik eta beharrezkotik deus duena. Ba oker dagoela esango nuke. Orain da garaia, petrolioaren burbuila zulatzen denean beste alternatiba bat izateko. Itsasoko energiez arituko gara gaur, epe motzean etorkizun oparoa izan baitezake. Continue Reading
Ockhamen labana. Antropozenoa
(Galde 10, Udaberria/2015). Inaki Irazabalbeitia. Eguzki-sistemaren hirugarren planeta duela 4.500 milioi urte sortu zen gure izarraren inguruan jiraka zebilen hautsaren akrezioaren ondorioz. Ordutik honako denbora-tarte luze horretan gertatutakoen errelatoa egiteko geologoek eskala kronoestratigrafikoa usatzen dute. Eskala horren unitate bakoitza Lurraren historiaren liburuaren orrialde baten parekoa da, bertan idatzita baitago gure planeta gertatutako fenomeno biologikoen eta geologikoen […] Continue Reading
¿Área de libre comercio o área de impunidad?
Koldo Unceta. Iñaki Irazabalbeitia. Manu Gonzalez. (Galde 09, invierno 2015). El TTIP no supone el establecimiento de una zona de libre comercio, sino la creación –con el aval de las instituciones- de un área de impunidad para la actuación de las grandes empresas. No supone avanzar hacia un mercado más eficiente, sino aceptar la mercantilización […] Continue Reading
Ockhamen labana. Neandertalak inozoak? Bai zera!
Inaki Irazabalbeitia. (Galde 09, negua 2015). Continue Reading
Euskaltasunaren norabideez apunte kitzikagarriak
Inaki Irazabalbeitia, (Galde 09, negua 2015). Liburua: Jon Sarasua. Hiztunpolisa. Euskaltasunaren norabideaz apunteak. Continue Reading
Ockhamen labana: Teknologiaz harantzago
Inaki Irazabalbeitia. (Galde 08, udazkena/2014). AEBtako polizia zuriek susmagarri beltz desarmatuak hiltzea ez da ohizkanpoko gertaera. Horrelakoei buruzko berria behin baino gehiagotan izan dugu atzen asteotan komunikabideetan. Continue Reading
El referendum escocés, una lección de democracia. Entrevista con Xavier Solano
Inaki Irazabalbeitia entrevista a Xavier Solano. (Galde 07, verano/2014). La campaña escocesa ha sido modélica donde el respeto al adversario y la fuerza de la razón han sido los pilares. No había más que ver a personas portando pegatas en uno y otro sentido que compartían ‘pintas’ y espacio en el mismo pub. Finalmente, creo […] Continue Reading
Ockhamen labana. Letxuga hori, nondik zatoz?
Inaki Irazabalbeitia. (Galde 07, uda/2014). Continue Reading
Erabakitzeko eskubidea, EBk bideratu beharreko auzia
Inaki Irazabalbeitia. (Galde 06 edizio digitala, udaberria/2014). Eskoziako edota Kataluniako kasuan antzeko egoera baten aurrean egongo ginateke. Continue Reading
Ockhamen labana: Ala Tutatis
Inaki Irazabalbeitia.(Galde 05, udaberria/2014). Asteroide txikiek sortzen dute arazorik handiena, hots, leherketa nuklear baten moduko triskantzak sor dezaketen horiek. Continue Reading
Papera letren euskarri soil baino gehiago
Inaki Irazabalbeitia. (Galde o4, udazkena 2013). Teknologia digitalen heraldoek sarritan esan digute papera desagertu egingo dela eta etorkizuna tresna digitalak izango direla. Egunkariaren papera esku artean sentitzea edo liburu baten orrialdeak pasatzea laket dugunok deseroso sentitzen gara augurio horiek entzuten ditugunean. Irudi dakiguke, atzeratutako teknofoboak garela eta australopitekoaren patu bera izango dugula paperean leitzea erosoago […] Continue Reading
El derecho a decidir y la ampliación interna
Inaki Irazabalbeitia. (Galde 04, otoño 2013). No hay mas que reparar a la atención que están atrayendo los procesos de Cataluña y Escocia para afirmar que la autodeterminación en un tema que está en la agenda política europea. Un tema para el cual hasta ahora no están dando respuestas satisfactorias los responsables políticos de las […] Continue Reading
Zeruetako begi luzeak
Iñaki Irazabalbeitia. Drone terminoa berriki barneratu dugu gure ohizko hiztegian. Teknologiaren beste urrats bat. Gerrarekin lortzen dugu. Gerra gupidagabea bada, are gupidagabeago bihurtzen duen urrats teknologikoa. Etsaia bertatik bertara ikusi eta sentitu gabe akabatzeko aukera ematen duen teknologia. Asepsia moduko bat eskaintzen duen teknologia, odolez ez baitzara zikintzen. Continue Reading
Ondo ari al gara aldaketa-klimatikoa kudeatzen?
Inaki Irazabalbeitia. Udaberriaren hastapenean ‘The Carbon Crunch’ izeneko liburua leitu dut. Dieter Helm-ek, Oxfordeko unibertsitateko energia-politikako katedradunak idatzitako liburuak azpititulu oso adierazgarria du: ‘aldaketa klimatikoa nola gaizki kudeatzen ari garen eta nola konpon genezakeen’. Helm ez da negazionista. Continue Reading
Zientzia AEBtako politikan
Inaki Irazabalbeitia. (Galde 02, primavera 2013). Gauza ezaguna da gai zientifiko batzuenganako jarrerak pisua izaten duela AEBtako politikan, hauteskunde-kanpainetan eta hautesleen hautuan. Aldaketa klimatikoaren edo eboluzioaren ukazioa, zelula-amekin ikertu ahal izateak eta beste gai batzuk eztabaida-politikoaren erdian egoten dira. Continue Reading
