(Galde 14, udaberria 2016). Sabiñe Zurutuza. Aitortzen dut espainiar politikariren bat kulturari buruz hitz egiten entzuten dudanean dar-dar batean jartzen naizela. Lehenik eta behin, letra larri enfatikoak erabiltzen dituztelako, kultura emango ez balitz bezalalandako eskola xume bateko ikasgelan edo etxe bateko mahaiaren hule gainean amonak ilobari senarra nola ezagutu zuen kontatu bitartean. Sentsazioa dut beraiek maizegi lotzen dutela kultura adreiluarekin. Kultura-proiektu bat aurkeztu, eta benetan egiten ari direna obra-plan bat aurkeztea da, zeinetan eraikitzaileren batek gastu orokorreko kantitate lizuna eramango duen. Horrela, Espainia zentro hutsalez josia dago, ezertarako balio ez duten balio anitzeko aretoez, gutxi erabiltzen diren azpiegiturez eta kulturaren mausoleoez, non kultura hilko den asperduraren asperduraz. Zorionez, norbanakoaren bultzadak, pasioak eta bokazioek, hondoratzeari inolako beldurrik gabe loratzen jarraitzen dutenek, urtero salbatu egiten gaituzte; baita, mespretxuaren herrialdean,kulturaren duintasuna ere.
Denok poztu beharko genuke Juan Mayorga bezalako antzerkigile bat Craiovan emandako Antzerkiko Errealitate Berrien Europa Sariekin aintzat hartzeagatik. Miraria da Espainiak talentu sortzailearen zerrendei izenak gehitzen jarraitzea. Baina arreta deitu zidan saritutako instituzioetako bat Eskoziako Antzerki Nazionala izateak. Urte batzuetatik hona konpainia horren ibilbidea jarraitzeak aurreiritziak gezurtatzen dituzten ustekabeak eskaintzen ditu. Hasteko, adreilua antzerki-fundazioekin lotzen duen aurreiritzia. Eskoziako Antzerki Nazionalak ez du eraikinik, ez du arkitekto izar bati enkargaturiko egoitza distiratsurik, eta horren ordez ibiltaria da, antzerkia Erresuma Batutik bidaiatu dadin irrikatik abiatzen da, formatu eta aretoetara egokituz, egoera bakoitzean aurpegia eta giharrak aldatuz. Diotenez, konpainia nazionala Glasgowen edo Edimburgon ezartzea, zer zen komenigarriagoa, erabaki ezinezko eztabaidan du denak oinarria. Ezagun egiten zaizue?
Ingelesa den Laurie Sansom-ek zuzenduta, konpainiak antzerki eskoziarra astindu du, maiz Edimburgoko Festibalera mugatuta, urteroko gertakari pozgarria. Bere lehentasunen artean autore garaikideei testuak eskatzea dago, eta hortxe egiten dute bat bere errekonozimenduak eta Juan Mayorgarenak. Antzerki publikoak, pertsonak sustatzen dituenean eta ez horrenbeste adreilua eta hormigoia, zerbait xume baina pozgarrirantz garamatza. Existitzen eta edukiak gehitzen jarraitzen dugun sentsaziora; edukiak gizakiaren herentziaren zati nobleenean: ondorengo belaunaldiei artea, sentsibilitatea eta adierazpena uzten dien zatian.
