Zeruetako begi luzeak

Drone terminoa berriki barneratu dugu gure ohizko hiztegian. Teknologiaren beste urrats bat. Gerrarekin lortzen dugu. Gerra gupidagabea bada, are gupidagabeago bihurtzen duen urrats teknologikoa. Etsaia bertatik bertara ikusi eta sentitu gabe akabatzeko aukera ematen duen teknologia. Asepsia moduko bat eskaintzen duen teknologia, odolez ez baitzara zikintzen.

Alabaina, piloturik gabeko hegazkin horien jarduera-eremua ez zaio etsaia suntsitzeari soilik lotzen, bestelako asko aurreikus daitezke. Horietako batzuetan jada lehen urratsak eman dira. Aurreikus daiteke urte gutxiren buruan milaka dronek hegaldatuko dutela hirietako eta zelaietako zerua. Droneak oso baliagarriak izan daitezke zeregin askotan: pertsonen erreskate-operazioetan, nekazaritza-lurrak zaintzeko; suteen bilakaera jarraitzeko, landa-azterketa zientifikoetan edo trafikoa kudeatzeko. Adibidez, Deutsche Bahn Alemaniako tren-konpainiak iragarri berri du kamera infragorriak dituzten droneak erabiliko dituela trenak bandalismoaz babesteko, grafiti-egileez zehazki. Helburu egokiak dirudite horiek, baina istant batean horren egokiak ez diren beste makina bat otutzen zaizkigu.

Dron-muertes

Pentsa egoera: aireko ibilgailu automatiko merkeek, bideo-kamerez hornituta daudenak, zenbat erraz dezaketen zaintza-lanak. Lehen erabiltzaileak administrazio publikoaren adarrak izango dira. Asko merkatuko eta erraztuko zaie kontrol-lanak. Adibidez, zergatik ez planteatu autoen abiadura kontrolatzeko drone txikiak erabiltzea gidariak nekez detektatuko dituena? Horrela abiadura arau-hausteak errazago detektatuko lirateke. Lehen begi-kolpean gauza taxuzkoa dirudi, baina aldi berean autoan zeinekin zoazen jakin ahal bada, ez da orduan horren itxura onekoa.

Drone-eredu batzuk jada kilo bat baino gutxiago pisatzen dute eta milaka euro gutxi batzuk balio dute. Ez da engoitik baliabide ekonomiko adierazgarriak dituzten administrazio publikoen edo armaden eskura soilik dagoen teknologia, partikuarrek ere eskura dute nahi edo behar izanez gero.

Gorago deskribatutakoren antzeko beste makina bat egoera irudika daiteke non agintarien gizartearen kontrol-ahalmena areagotu eta erraztu egin daiteken. Zer esanik ez, bestelako asmorik izan dezaketen paparazzi edo detektibe pribatuei buruz! Laburtuz, dronea ordaindu ahal duen edozeinek izan lezake aukera bere ‘begia’ gure etxeko sukaldean sartzekoa.

Administrazioak herritarrok kontrolatzeko, anaia handirantz gehiago hurbiltzeko, tresna izan daitezke droneak eta, seguru egon, tentazio horretan jausteko askorik ez dutela behar izango gure agintariek; jausi ez badira jasa. CIAk onartu egin du erabili izan dituztela pertsonen ibilerak jarraitzeko.

Horretaz aparte pertsonon pribatutasuna arriskuan dago nik uste. Piloturik gabeko airekoak eragile pribatuek baliatzea ez dago araututa Europako herrialde gehienetan. Eragile publikoek baliatzea baimendu egiten da normalean. Alabaina, erakunde publiko horiek zein motako erabilera egiten duten ez da araututa egoten. Espainian esaterako ez dago arau legalik ibilgailu horiek zein espezifikazio tekniko bete behar dituzten zehazten duenik. Beraz, legalki ezingo lukete hegan egin.

Hutsune legal handia dago, agi denez. Batzuei egoera horrek horretan irautea interesatzen zaie, beren jarduera inpunitate osoarekin burutzeko egokiera dutelako. Bestetik, horrelako ibilgailuen fabrikatzaileei espezifikazio teknikoak ezarriko dituen arautegi bat egotea interesatzen zaie, baina interes txikiagoa izango dute droneen erabilera mugatuko eta zehaztuko duen legerik egotea, merkatua murriztuko zaielako. Baldin badago, ahalik eta lausoena eta makalena izatea interesatzen zaie. Horren alde egingo dute lobby-lana.

Herritarron ikuspegiak beste bat izan behariko luke: begi luzeak gure etxetik eta inguruetatik uxatzea. Izan administrazioa, izan partikularrak. Ondorioz, indar egin beharko genuke herritarron pribatutasuna babestuko duen lege-esparrua gara dadin eta esparru horrek lehenetsi dezan herritarron pribatutasuna beste ezeren gainetik. Herritar legez botoa nori eman erabakitzeko unean, kezkarako beste motibo bat badugu. Ene!

Bidenabar, ‘drone’ ingelesez erlamando esan nahi du. Ausartuko al gara euskarazko terminologian bide hori jorratzen ?

Protagonistak

Ander Goiatxe
Unai Sordo
Montserrat Comas
Juan Gutiérrez
Cristina Monge
Pedro Arrojo Agudo
Iñaki Gabilondo
Ana Valdivia
Dora María Téllez
Hugo Vezzetti
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Montserrat Comas
Juan Gutiérrez
Cristina Monge
Pedro Arrojo Agudo
Iñaki Gabilondo
Ana Valdivia
Dora María Téllez
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
“LIKE”. Eduardo Nave
Txema García
"Homenage a Marcel Proust" Marisa Gutierrez Cabriada
Abrazo. Luna a Abdou
Playa del Tarajal, Ceuta
Fotografía de José Horna
"El origen del mundo" José Blanco
“LIKE”. Eduardo Nave
“JAZZ for TWO”, José Horna
Irene Singer, Argentina
"Mujeres del Karakorum", Mikel Alonso
Sebastião Salgado
Bonill, Ecuador
Txema García
Sebastião Salgado
"Lemoniz", Mikel Alonso
Sueños Rotos
República del Alto Karabakh —Artsakh—, 06/10/2020
Sebastião Salgado
Txema García
Metro de París
Jose Horna.
Porteadoras
Txema García
"El instante decisivo" Iñaki Andrés
Fotografía de José Horna
Cientificos-Volcán
La Palma 2021
Eugenia Nobati, Argentina
“JAZZ for TWO”, José Horna
Txema García
Sebastião Salgado
Canción de París
Jose Horna.
Encaramado a la valla de Ceuta
Antonio Sempere
Alfredo Sabat, Argentina
Zutik dirauena
Shushi (Karabakh Garaiko errepublika —Artsakh—, 2020/10/08)
La larga espera
Shushi (República del Alto Karabakh —Artsakh—, 08/10/2020)
Debekatutako armak
Shushi (Karabakh Garaiko errepublika —Artsakh—, 2020/19/08).
"El mal del país" José Blanco
Refugiados sirios: Mujer cocinando
"Homenaje a Federico García Lorca" Marisa Gutierrez Cabriada
"Mujeres del Karakorum", Mikel Alonso
"El instante decisivo" Iñaki Andrés
Inmigrantes rescatados por salvamento marítimo

Egileak