Zinemaldia 72: Argi bezala imajinatzen duguna

 

Galde 46, Udazkena 2024 Otoño. Sabiñe Zurutuza.-

«Freskotasuna eta argitasun emozionala dago «All We Imagine As Light» lanean; erotismo sutsu eta ilaunarekin, zein azken une misteriotsuekin batera bizi diren gizatasun eta gozotasun aberasgarriak, hain zuzen ere.»

Mumbain, Prabha erizainaren errutina aldatu egiten da, banandutako senarrarengandik espero ez duen oparia jasotzen duenean. Anu, bera baino gazteagoa den pisukidea, alferrik saiatzen da bere mutilarekin bakarka egoteko toki bat hirian bilatzen. Kostako hiri batera egindako bidaiak euren desioak gauzatzeko eremua aurkitzeko aukera emango die.

Kapadiak oso modu inteligentean irudikatzen du Mumbaiko errealitatea. Ospitalea, sukaldeko gauzak, kaleko olanak, argiak, bai eta erizainen uniformeak ere urdinak dira: kolore hori maiz agertzen da filmaren ekoizpen-diseinu handian, baina zeruertza ikusi nahi dugunean, ikusmena oztopatzen duten eraikin erraldoiekin egiten dugu topo («Gero eta dorre altuagoak eraikitzean, egun batean Jaungoikoa ordezkatuko dutela uste dute», dio Parvatik). Istorioa kostaldeko herrira eramaten denean, urdina jantzietan eta setetan ere ugaritzen da, baina berdin zeruan eta itsasoan: askatasun sentsazioa errealagoa da, zabalagoa, eta hori Prabha eta Anuren garapenean ere nabaritzen da. Behin urruti, Mumbaik memoria urrun bat dirudi, mantenu ekonomikoa eta ezer gutxi gehiago eskaintzen duen leku bat (lehen erdian, Prabharengan, hirian geratzeko arrazoi bakarra ikusten duen doktore batek iradokitako ideia). Bai, bizitza egonkorra dute, baina hori da dena? Prabhak eta Anuk gizarte honek ematen diena baino haratago doan zerbait amesten dute.

Prabha, erizain lanetan ari den emakume batek, Mumbaiko erdigunean egiten ari diren desfile batean bildutako jendetzaren aurrean adierazten du: «Ametsen hiria da hau, baina nahiago dut ilusioen hiritzat hartu». Payal Kapadiak badaki ametsak desagertu egiten direla, baina ilusioak galdu edo aurkitu egin daitezkeela; beti dute probabilitaterako ate bat irekita. Ilusioaren ideia horretatik abiatuta – argia irudikatzea, izenburuak adierazten duen bezala – eskaintzen digu Payal Kapadiak bi maitasun kontrariaturen erretratua. Prabhak galdutako maitasunarekin egiten du amets, Alemaniara joan zen gizonarekin, agian egunen batean itzuliko denarekin. Baina, benetan existitu al zen maitasun hori? Ez dakigu Prabha maitasun galdu horren oroitzapenean kokatuta dagoen ala ez, baina badakigu agian berak eraiki duen nahigabe baten preso dagoela. Prabharekin batera, Anuren pertsonaiarekin egingo dugu topo. Prabharekin alokairua partekatzen du, eta gazte musulman batekin dabil ezkutuan. Anu konbentzituta dago bere maitasunaren indarraz, baina beldur dio konbentzio erlijiosoen zein tolerantzia sozialaren botereari. Hala ere, bere ilusioari forma emateko prest dago. Maitasun nahigabetuen istorio bikoitz batetik abiatuta, Payal Kapadiak hainbat gauza azaltzen dizkigu: maitasun bat nola eratzen eta amaitzen den, maitasunaren presentziak sortzen dituen taupadak, bere kontraesanak, eta nerabezaroan edo heldutasunean sentimenduak onartzean dagoen desberdintasuna.

Hiritik urrun, bere kezka arrazional eta komertzial guztiekin, Prabhak lasaitua aurkitzen du eta, bere trebetasun profesionalak krisi batean lan egitera behartuta daudenean, errebelazio moduko bat du. Errebelazio haluzinatzailea da neurri batean, bere senarrarengandik, eta bere zoriontasunetik zein etorkizunetik hainbeste denboraz bananduta egon izanak zer esan nahi duen erakusten diona. Baina, era berean, fabula moduko bat bezala ikus daiteke, mirari literal bat, Prabhari bere senarraren existentzia (eta ondorioz, berea) urte hauetan guztietan nolakoa izan den eta bizi behar izan duten iluntasunaren izaera azaltzen diona. Aldi berean onirikoa eta amets batetik esnatzea bezalakoa da.

Ziurtasun-gabezia erromantiko eta emozionalak estaltzen du emakume horien bizitza, eta zorigaiztokoagoa eta larriagoa bihurtzen da, telenobela baten modukoa, hainbeste jende dagoen hiri handi batean garatzen delako, baina, egia esan, bakarrik zaude. Prabhak eta Anuk Parvatyri laguntzea onartzen dute, ospitalean lana utzi eta kostaldeko jaioterrira itzultzen denean, neurri batean, Mumbaitik ihes egiteko. Beste biek ekipajearekin laguntzen dute, baina Anuk bere arrazoiak ditu leku urrun horretara aitzakia batekin joateko.

Modu sentikorrean filmatua, All We Imagine As Light inolako diskurtso espliziturik gabeko filma da, frogatu beharreko tesirik gabea, literatur azpimarraturik gabea, ikusleei sermoirik egiten ez diena. Kapadiaren filmak emakumeen sororitateaz hitz egiten du ia xuxurlatua, baina sarkorra den ahotsarekin; eta manikeismo antzurik gabe egiten du, pertsonaia maskulinoei (emakumeak bezain bakarrik eta galduta) protagonisten duintasun, samurtasun eta hauskortasun bera emanez; kultura- eta erlijio-hesiez hitz egiten du, transzendente jarri gabe; borroka ukaezinez hitz egiten du, baita guztiaren eta guztien aurka berpizten diren itxaropenez ere. Kapadiaren ahotsa, errespetuzkoa eta ia isila, urrunago iristen da: zintzoa eta zirraragarria da. Hiri iskanbilatsu eta nabarraren zarataren erdian, kamerak bidea egiten du Prabha, Anu eta Parvatyri euren buruak berriz deskubritzeko eta hondartzako txosna baten argipean etorkizun posible batekin amets egiteko aukera eskaintzeko, bere sortzaileak bere bizi-indarrean sinesten duelako; merezi duten ametsa amesteko duen gaitasunean, hain zuzen ere.

Ez dago ez heroirik ez biktimarik film eder eta hunkigarri honetan. Cannesko 2024ko Zinemaldiko Epaimahaiaren Saria jaso duen zinemaren mirari bat da.

Categorized | Cultura

Protagonistas

Cristina Garaizabal
María Fuster
Ander Goiatxe
Unai Sordo
Montserrat Comas
Juan Gutiérrez
Cristina Monge
Pedro Arrojo Agudo
Iñaki Gabilondo
Ana Valdivia
Dora María Téllez
Hugo Vezzetti
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Cristina Garaizabal
María Fuster
Ander Goiatxe
Unai Sordo
Montserrat Comas
Juan Gutiérrez
Cristina Monge
Pedro Arrojo Agudo
Iñaki Gabilondo
Ana Valdivia
Dora María Téllez
Hugo Vezzetti
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Montserrat Comas
Juan Gutiérrez
Cristina Monge
Pedro Arrojo Agudo
Iñaki Gabilondo
Ana Valdivia
Dora María Téllez
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
"El origen del mundo" José Blanco
"El instante decisivo" Iñaki Andrés
“LIKE”. Eduardo Nave
Porteadoras
Alfredo Sabat, Argentina
Canción de París
Jose Horna.
Metro de París
Jose Horna.
Inmigrantes rescatados por salvamento marítimo
Txema García
“JAZZ for TWO”, José Horna
Sebastião Salgado
Txema García
“JAZZ for TWO”, José Horna
"El mal del país" José Blanco
"El instante decisivo" Iñaki Andrés
La larga espera
Shushi (República del Alto Karabakh —Artsakh—, 08/10/2020)
Sebastião Salgado
Zutik dirauena
Shushi (Karabakh Garaiko errepublika —Artsakh—, 2020/10/08)
Bonill, Ecuador
Fotografía de José Horna
"Homenage a Marcel Proust" Marisa Gutierrez Cabriada
Eugenia Nobati, Argentina
"Mujeres del Karakorum", Mikel Alonso
Txema García
Cientificos-Volcán
La Palma 2021
Abrazo. Luna a Abdou
Playa del Tarajal, Ceuta
"Lemoniz", Mikel Alonso
“LIKE”. Eduardo Nave
"Homenaje a Federico García Lorca" Marisa Gutierrez Cabriada
Sueños Rotos
República del Alto Karabakh —Artsakh—, 06/10/2020
Txema García
"Mujeres del Karakorum", Mikel Alonso
Debekatutako armak
Shushi (Karabakh Garaiko errepublika —Artsakh—, 2020/19/08).
Encaramado a la valla de Ceuta
Antonio Sempere
Fotografía de José Horna
Refugiados sirios: Mujer cocinando
Irene Singer, Argentina
Sebastião Salgado
Txema García
Sebastião Salgado

Autores