Etorkizuna esploratu gabeko lurraldea da

 

(Galde 20 negua/2018). Zelai Nikolas.
Kataluniatik etorri berri idazten ditut lerro hauek eta handik gatozen bakoitzean sentsazio berarekin itzultzennaiz: Zenbat dugun ikasteko eta zenbat irakaspen atera ahal ditugun Kataluniako prozesutik. Ondorengo lerroetan saiatuko naiz azaltzen niretzat nabarmenenak direnak.

Kataluniaren kasuarekin inoiz baino argiago ari da gelditzen erabakiaren bidea esploratu gabeko bidea dela eta, herri bakoitzak bere bide propioa duela. Metafora bat erabilita, herri bakoitzak bere mendi gailurra igo behar du, eta mendiari izen bera jarri arren ezberdina izango da, eta zapaldu gabekoa. Ez dago bide markaturik, esplorazio hutsa da, bidea uneko baldintza eta zailtasunen arabera marraztu behar da. Ibilbidea, beraz, etengabe aztertzen eta birpentsatzen aritu behar da.

Kataluniako auzian demokrazia bera dago auzitan, independentziaz harago, eta demokrazian sakontzeko herritarrok dugun gaitasunaren bidez askatuko dira bidean azalduko diren oztopoak eta korapiloak. Gainera, auzi hori ez da Kataluniako herriarena bakarrik, Euskal Herriarena ere bada.

Mundu mailan oso ariketa berritzailea egiten ari dira Kataluniako herritarrak. Estatuarekin duten harreman politikoa demokratikoki aldatzen saiatzen ari dira, indarkeriari uko eginez eta demokratikoki bidea jorratuz, hau da, herritarren borondatearen arabera eta borondate hori erakundeen bidez kudeatuz.

Estatu ahaltsu bati ari dira aurre egiten, kultura demokratiko oso garatua ez duen estatu bati. Elkarrizketa politikoari beldur dio Espainiako estatuak eta gaitasun gutxi erakusten ari da politikoki gaiari heltzeko. Are gehiago, ezintasuna duela esatera ausartuko nintzateke, tresna eta baliabide falta erakutsi baitu. Irabazle-galtzaile eskemetatik irteten ez dakien Estatu bat da eta jarrera totalitarioetara jotzeko lotsarik ez duena. Horrela bada, Kataluniako independentzia prozesua kultura demokratiko azpigaratu baten ingurumarian kudeatu behar da. Eta hortxe dago zailtasuna eta berezitasuna, Eskozia eta Quebec-eko kasuetatik bereizten duena.

“Elkarrizketa politikoari beldur dio Espainiako estatuak”

Kataluniako herriak, bere aldetik, erabakitzeko bideari heldu dio Espainiak baino gaitasun eta kultura demokratiko handiagoa erakutsiz eta xalotasunez pentsatuz —xalotasun gehiegiz, akaso— kultura demokratiko helduagoa izanik, erakutsiz bidea egongo dela auzia demokratikoki bideratzeko. Europar Batasunaren eta nazioartearen babesa ere handiagoa izango zela pentsatu genuen batzuek. Ez da horrela izan, ordea; Espainia bere gabeziak indarkeriaren bidez eta beldurra eraginez estaltzen saiatzen ari da. Momentuz, ez dago nazioarteko erantzunik jarrera autoritario horri etena jartzeko. Tamalez, alde handia dago oraindik ere teorietan eta liburuetan jasotzen denaren eta Estatuen (Europar Batasuna barne) benetako praxiaren artean. Baina bidea argia da: demokrazian sakontzea.

Giza Eskubideen defentsa eta demokrazian sakontzea da giltza, beraz. Hortxe dago gakoa, baina beste garaietan beste eskubide batzuekin gertatu den bezala (adierazpen askatasuna, emakumeen bozka, arrazakeriaren aurkako borroka…), eskubide horiek guztiak gauzatzeko “normaltasuna konkistatu” behar dugu herritarrok. XX. mendean hainbat eskubide idatzita jasota geratu ziren nazioarteko hainbat itun garrantzitsuetan eta estatuen konstituzioetan. Aurrerapauso ikaragarria suposatu zuen horrek, baina oraindik ere ez dago sistema eraginkorrik horien erabilera “normala” bermatzeko, batez ere, ideiek edo proposamenek estatuaren “status quo”-arekin talka egiten dutenean. Bide hori egiteke dugu. Estatuan herri gisa erabakitzeko normaltasun demokratikoa oraindik ere lortzeke dugu.

Estatus politikoa demokratikoki erabakitzea sortzen ari den eskubide bat da. Pertsonen duintasunari lotutako oinarrizko giza eskubide bat da, Nazio Batuko errelatorea den Maurice De Zallasek aitortzen duen moduan; eta eskubide hori kolektiboki prozesu baten bidez egikaritzen da, prozesu dinamiko baten bidez. Bere gorabeherak dituen prozesu konplexu bat da; erronka ez baita makala eta bidea egiten den bitartean ateratzen ari gara hurrengo urratsak egiteko irakaspenak, batzuk gozoagoak eta beste batzuk mikatzagoak.

“Euskal Herriko eta Kataluniako erabakitzeko bideak desberdinak izan arren, bada bidearen zati bat elkarrekin egin behar duguna”

Prozesua demokratikoa izanik, herritarrak izaten ari dira protagonistak, haien borondateak ezartzen baitu prozesu horren zilegitasuna eta prozesuaren martxa. Herritarrak dira prozesu osoaren bermatzaile nagusiak, eta, hortaz, prozesu horren lema herritarren eta gehiengoa ordezkatzen duten alderdi eta erakundeen eskuetan eusteak sekulako garrantzia du. Bide osoan zehar ekimen politikoa eta demokratikoa Kataluniako herritarren eta bere ordezkarien esku izatea da erabakitzeko prozesu demokratikoak duen zailtasun eta erronka nagusietariko bat (1. Irakaspena). Horretarako, beharrezkoa da prozesuaren elementu guztiak ilusioz, inteligentzia kolektiboz eta herritarren determinazio osoz elikatzen ibiltzea etengabe. Elementu horiek dira prozesua bizirik mantentzeko osagaiak eta ekimen politikoa une batez galtzen denean, berriz ere martxan jartzeko gaitasuna izatea ahalbidetzen dutenak.

Erabakitzeko prozesuan herri gisa jarduteko gaitasuna garatzen da eta, era berean, gaitasun hori da prozesua elikatzen duen tresna (2. Irakaspena). Horregatik, prozesua ez da soilik instituzionala, eta ezin du izan gainera. Erakundeek beraien papera dute, jakina, oso eginkizun garrantzitsua, batik bat prozesua zilegitasun demokratikoz josteko. Baina herritarrak dira urrats horiek emateko baldintzak sortzen dituztenak eta prozesu osoaren motore eta berme nagusiak. Erakundeetako ordezkariak atxilotu edo erbesteratu ahal dira, baina herritarrek hor tinko jarraitzen badute, prozesuak aurrera jarraitzen du.

Herritarrak demokratikoki ahaldundu egiten dituen prozesu bat izaten ari da Kataluniako prozesua. Lortutako ahalduntze maila horri esker jakin izan zuen herritar bakoitzak U-1eko galdeketan zer egin eta non egon behar zuten. Gaitasuna erakutsi dute Katalunia herri bat dela erakusteko mundu osoari eta Espainiaren ahulezi demokratikoak nabarmen uzteko. Kataluniak munduari adierazi dio estatus politiko berri bat nahi duela, errepublika bat, alegia, eta bide baketsu eta demokratikotik lortu nahi duela hori. Sekulako atakan jarri du Espainiako estatua eta Europar Batasuna bera ere. Bidea du egiteko, oraindik ere, baina bidean herritarrak etorkizun hobea hasi dira irudikatzen eta Espainiatik datorkien eredua gero eta arrotzagoa egiten zaie, eta egingo zaie. Herritarren ahalduntze mailak egingo du posible Kataluniako Errepublika eraikitzea, gaur horren alde ez dauden herritarren atxikipena ere lortuz, Espainiako estatutik datorkien eskaintza baino hobea eta erakargarriagoa eraikitzeko gaitasuna erakutsiko dutelako.

3. Irakaspena. Erabakitzeko prozesu batek hiru fase ditu eta fase bakoitzak bere diseinu eta antolaketa propioa eskatzen du. Fase bakoitzaren konplexutasunaz jabetzea eta korapiloak banan-bana askatzea ezinbestekoa da. Fase bakoitzaren helburua desberdina da eta horren araberako dinamika eta estrategia da antolatu behar dena, inteligentziaz eta aurrean izango diren oztopoak behar bezala aurrez identifikatuz.

a) Lehen fasean, erabakitzeko beharra partekatzea eta konpartitzea da helburua, hau da, herritarrok herri bezala erabakitzeko hamaika arrazoi ditugula partekatzea. Erabakitzeko eskubide abstraktua edukiz betetzen jakitea da fase horretako erronka. Sentimendu horrek abiarazten du prozesua eta herritarrak prest jartzen ditu erabakitzeko bideari heltzeko, zailtasunak zailtasun.

b) Bigarren fasearen xedea erabakia gauzatzea litzateke eta horretarako, batetik, erakundeek galdeketa antolatzeko korapiloak askatu eta adostu behar dituzte, hots, zer, nola eta noiz erabaki galdegaiei erantzun; eta, bestetik, herritarrek erabakitzeko ariketa horretan masiboki parte hartu behar dute, ariketaren bidez demokrazian sakonduz.

c) Hirugarrena, erabakitakoa gauzatzea.

Katalunia, gaur egun, bigarren eta hirugarren faseen artean dago. Erabakitzen jakin izan du (urriaren 1an eta abenduaren 21ean) bai, baina erabaki hori praktikara eramateko hainbat zailtasun daude eta ahuleziak ere bai, errepublikaren alde daudenentzako.

Azken hauteskundeetan ikusi denez (salbuespeneko baldintzetan egin izateagatik eta parte hartze oso altuari esker, zilegitasun handiko emaitzak dira), %48a Errepublikaren alde dago, %30 kontra eta %20 oraindik argi definitu gabe. Gehiengo isilaren mitoa, beraz, desegitea lortu dute eta argi geratu da errepublikaren alde gehiengo zabal bat dagoela Katalunian. Nolanahi ere, oraindik ere, eztabaidagai dago %48 hori nahikoa ote den sezesio prozesu formal bat abian jartzeko edota %50eko langa gainditu behar ote den horretarako.

Eztabaida hori ez da argituko ziurrenik Espainiaren markoan, baizik eta Europar Batasunaren edo nazioartearen nolabaiteko esku hartzea behar izango da. Horregatik da hain garrantzitsua erabakitzeko prozesuetan nazioartean pedagogia egiten jakitea. Ezinbestez, nazioarteko alderdia zaindu egin behar da eta estrategia berezia behar du (5. Irakasgaia).

Bukatzeko, azken irakasgaia (6. Irakasgaia): Euskal Herriko eta Kataluniako erabakitzeko bideak desberdinak izan arren, bada bidearen zati bat elkarrekin egin behar duguna, bai nazioartean, erabakitzeko baldintzak lortzeari begira (galdeketa adostuaren baldintzak), eta baita Estatuaren barruan ere, erabakitzeko baldintza demokratikoak jorratzeari begira (estatuarekin berdintasunezko eta errespetuzko harremana lortzea). Elkartasunetik elkarlanera pasa behar dugu. Ea elkarrekin jorratutako bide horrek 7. irakasgaia ekartzen digun: erabakitzearen bidez denok irabazten dugula.

Atalak | Txostena, Politika

Protagonistak

Juan Gutiérrez
Cristina Monge
Pedro Arrojo Agudo
Iñaki Gabilondo
Ana Valdivia
Dora María Téllez
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Juan Gutiérrez
Cristina Monge
Pedro Arrojo Agudo
Iñaki Gabilondo
Ana Valdivia
Dora María Téllez
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Iñaki Gabilondo
Dora María Téllez
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Iñaki Gabilondo
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Pedro Miguel Etxenike
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Marta Cabezas
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Tomás Arrieta
Maixabel Lasa
Carlos Berzosa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Maixabel Lasa
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Esteban Beltrán
Lurdes Imaz
Garbiñe Biurrun
Javier Moreno Luzón
Koldo Martinez
Tomás García Azcárate
Lourdes Oñederra
Mikel Reparaz
Virginijus Sinkevicius
Laia Serra
Gerardo Pisarello
Daniel Raventos
Daniel Innerarity
Yayo Herrero
María Eugenia Rodríguez Palop
Carlos Juárez
Helena Taberna
Pablo J. Martínez Osés
Koldo Unceta
Xabier Aierdi
Aitzpea Goenaga
Javier de Lucas
Ander Bergara
Garbiñe Biurrun
Pedro Santisteve
Marina Garcés
Carod Rovira
María Silvestre
Joao Pedro Stédile
Enrique Villareal "El Drogas"
José Luis Rodríguez García
Adela Asúa
Xabier Rubert de Ventós
Catarina Martins
Iñaki Gabilondo
Alberto Acosta
Victoria Camps
Lluís Torrens
Mario Rodríguez Vargas
Mikel Aizpuru
Marta Macho Stadler
Ramón Sáez Valcárcel
Frédéric Lordon
Xabier Vence
Carmen Gisasola
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Joaquim Bosch
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Paco Etxeberria
Cristina Narbona
Juan Calparsoro
Idoia Estornés
Iñigo Lamarca
Tarana Karim
Txema Urkijo
Dolores Juliano
Yayo Herrero
José Ignacio Lacasta
Gurutz Jáuregui
Silvia Gil
Ramón Barea
Daniel Cohn-Benditt
Ada Colau
José Manuel Naredo
Anna Freixas
Carlos Beristain
Carlos Berzosa
Manuela Carmena
Gloria Flórez Schneider
Sebastião Salgado
Sebastião Salgado
Sebastião Salgado
Fotografía de José Horna
"Lemoniz", Mikel Alonso
"El instante decisivo" Iñaki Andrés
Refugiados sirios: Mujer cocinando
Eugenia Nobati, Argentina
Canción de París
Jose Horna.
Porteadoras
Cientificos-Volcán
La Palma 2021
Sueños Rotos
República del Alto Karabakh —Artsakh—, 06/10/2020
Irene Singer, Argentina
Txema García
"El origen del mundo" José Blanco
Bonill, Ecuador
"Homenage a Marcel Proust" Marisa Gutierrez Cabriada
Zutik dirauena
Shushi (Karabakh Garaiko errepublika —Artsakh—, 2020/10/08)
Txema García
"El instante decisivo" Iñaki Andrés
Encaramado a la valla de Ceuta
Antonio Sempere
"El mal del país" José Blanco
Metro de París
Jose Horna.
"Homenaje a Federico García Lorca" Marisa Gutierrez Cabriada
Fotografía de José Horna
Alfredo Sabat, Argentina
La larga espera
Shushi (República del Alto Karabakh —Artsakh—, 08/10/2020)
Sebastião Salgado
Txema García
Debekatutako armak
Shushi (Karabakh Garaiko errepublika —Artsakh—, 2020/19/08).
"Mujeres del Karakorum", Mikel Alonso
“LIKE”. Eduardo Nave
“JAZZ for TWO”, José Horna
Txema García
“LIKE”. Eduardo Nave
"Mujeres del Karakorum", Mikel Alonso
Txema García
Inmigrantes rescatados por salvamento marítimo
Abrazo. Luna a Abdou
Playa del Tarajal, Ceuta
“JAZZ for TWO”, José Horna

Egileak